Gaziantep Menengiç Kahvesi Coğrafi İşaret Tescil Belgesi

10 Ocak 2024 Çarşamba

Tescil No : 627
Tescil Tarihi : 16.12.2020
Başvuru No : C2017/122
Başvuru Tarihi : 17.08.2017
Coğrafi İşaretin Adı : Antep Menengiç Kahvesi / Gaziantep Menengiç Kahvesi / Antep
Melengiç Kahvesi / Gaziantep Melengiç Kahvesi
Ürün / Ürün Grubu : Menengiç (melengiç) macunu / Diğer
Coğrafi İşaretin Türü : Menşe adı
Tescil Ettiren : Gaziantep Büyükşehir Belediyesi
Tescil Ettirenin Adresi : İncili Pınar Mahallesi Semt Şehit Yusuf Erin Caddesi No:41 Şehitkamil GAZİANTEP
Coğrafi Sınırı : Gaziantep ili
Kullanım Biçimi : Antep Menengiç Kahvesi / Gaziantep Menengiç Kahvesi / Antep
Melengiç Kahvesi / Gaziantep Melengiç Kahvesi ibaresi ve menşe adı amblemi, ürünün ambalajı üzerinde yer alır. Ürünün ambalajı üzerinde kullanılamadığında Antep Menengiç Kahvesi / Gaziantep Menengiç
Kahvesi / Antep Melengiç Kahvesi / Gaziantep Melengiç Kahvesi ibaresi ve menşe adı amblemi, işletmede kolayca görünecek şekilde bulundurulur.

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:
Antep Menengiç Kahvesi / Gaziantep Menengiç Kahvesi / Antep Melengiç Kahvesi / Gaziantep Melengiç Kahvesi Gaziantep ilinin dağlık kesimde yabani olarak yetişen menengiçlerin (melengiç) (Pistacia terebinthus L.) kavrulup öğütülmesiyle elde edilen macun hâlinde kahve ikamesidir. Yağ içeriği fazladır. Süt ile karıştırılarak pişirilir. Kafein içermez.

Gaziantep ilinde 1600’lü yıllardan beri, menengiç(melengiç) meyveleri kavrularak, dövülerek ya da çekilerek “menengiç (melengiç) kahvesi” adı verilen içecek üretilerek tüketilmektedir. Bir rivayete göre 4. Murat’ın Bağdat Seferi sırasında burada dinlenmiş ve kendisine menengiç (melengiç) kahvesi ikram edilmiştir. Gaziantep ili yetişen menengiç (melengiç) meyvesinin yağ asidi değeri %44-56 oleik asit değeriyse %53-68 aralığındadır. Bu coğrafi sınırda yetişen meyvenin fizikokimyasal bazı özellikleri aşağıdaki gibidir.

Üretim Metodu:
Yabani olarak yetişen menengiç/melengiç meyvesinin rengi, ekim-kasım aylarında yeşil-mavi olduğunda yeterli olgunluğa ulaşmış olur ve hasat edilir. Menengiç/melengiç meyveleri toplanır ve yıkandıktan sonra güneşte kurutulur. Kuruyan meyveler kahverengi haline gelene kadar kavrulur. Kavrulduktan sonra macun kıvamına gelene kadar dövülür ya da taş değirmenli makinede çekilir. Çekilen ürünün viskozitesi minimum 1 (cP), parçacık boyut toplam miktarın maksimum %45’i 20-25 µm üzerindedir. Macun haline gelen ürün cam kavanozlara koyulur. Yağ bakımından oldukça zengin olduğundan, ürün yüzeyinde yağ tabakası görülebilir. Ürün kullanımdan önce karıştırılarak homojen hale getirilir. Süt ile kısık ateşte karıştırarak kaynayıncaya kadar pişirilir. Sunumu, geleneksel olarak kapaklı bakır
fincanda yapılır.

Denetleme:
Denetim; Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin koordinatörlüğünde ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Zabıta Müdürlüğü, Gaziantep İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Gaziantep Esnaf ve Sanatkârları Odaları Birliğinden konuda uzman en az 3 kişinin katılımıyla oluşan denetim mercii tarafından yapılır. Denetimler yılda 1 defa düzenli olarak ve ihtiyaç duyulduğunda ya da şikâyet halinde her zaman yapılır. Denetime ilişkin raporlar Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenli olarak Türk Patent ve Marka Kurumuna gönderilir.

Denetime esas kriterlere aşağıda yer verilmektedir:

Gaziantep ilinde yetişen menengiç/melengiç meyvesi kullanılması
Üretim metoduna uygun olarak üretilmesi.
Ürünün macun kıvamında olması.
Gerektiği durumlarda menengiç (melengiç) meyvesinin yağ asidi, oleik asit, viskozite ve parçacık boyutu değerlerinin uygunluğu.
Antep Menengiç Kahvesi / Gaziantep Menengiç Kahvesi / Antep Melengiç Kahvesi / Gaziantep Melengiç Kahvesi ibaresinin ve menşe adı ambleminin kullanımının uygunluğu.

Denetim mercii, kamu kuruluşlarından veya özel kuruluşlardan veya bunlarda görevli uzman gerçek veya tüzel kişilerden denetimin gerçekleştirilmesi sırasında faydalanabilir veya hizmet satın alabilir. Tescil ettiren, hakların korunmasında hukuki süreçleri yürütür.